Onderwijs & vaardigheden
Bereik voorschoolse educatie daalt
Het aandeel peuters met een risico op taalachterstand dat in 2019 voorschoolse educatie volgt daalde van 89% naar 82%. Het aantal Utrechtse kinderen dat naar een kinderdagverblijf ging, steeg fors in 2018. Jonge kinderen uit de wijken Noordoost en Oost bezoeken relatief het vaakst een kinderdagverblijf en kinderen uit de wijk Overvecht relatief het minst. De tevredenheid van Utrechters over de kinderopvang in hun buurt schommelt door de jaren heen rond de 60%.
Leerlingpopulatie basis- en voortgezet onderwijs groeit
Het aantal leerlingen in het Utrechtse basis- en voortgezet onderwijs blijft groeien. In Utrecht neemt bijna driekwart van alle Utrechtse basisscholen deel aan het programma De Vreedzame School. Verder kent Utrecht in 2018 elf Brede Scholen in het basisonderwijs en negen in het voortgezet onderwijs. Het aantal Utrechtse mbo-studenten neemt al een aantal jaren op rij toe. Het merendeel van hen volgt een opleiding in de economie of zorg en welzijn. Hoewel de technische sector juist een groot tekort aan personeel kent, groeit het aandeel mbo’ers dat een technische opleiding volgt niet. Het aantal studenten aan Utrechtse hbo-instellingen daalde het afgelopen jaar, terwijl dat aan de Universiteit Utrecht al een aantal jaren op rij toeneemt.
Naar Leerlingpopulatie & -migratie
Centrale Eindtoets steeds minder populair
Steeds meer basisscholen stappen over van de Centrale Eindtoets (CET) naar alternatieve eindtoetsen, zoals de IEP-toets. Vanwege het dalende aantal deelnemers aan de CET wordt het moeilijk om scores door de jaren heen met elkaar te vergelijken. Sinds begin 2019 telt Utrecht twee excellente scholen; één basisschool en één VO-school. De onderwijsinspectie heeft in 2019 een nieuwe Utrechtse basisschool als zwak geclassificeerd, waardoor het totaal aantal nu op twee uitkomt. Het aantal zwakke afdelingen in het voorgezet onderwijs is van nul naar drie gegaan. Het betreft hier afdelingen van één school. De tevredenheid van de Utrechters over het basisonderwijs in de buurt schommelt de afgelopen jaren rond de 65%.
Naar Onderwijsprestaties & -tevredenheid
Aantal leners en bezoekers Utrechtse bibliotheken neemt toe
De bibliotheek in Utrecht laat een positieve ontwikkeling zien in 2019. Het aantal leners steeg met bijna 2,5% en het aantal bezoekers met bijna 10%. Een belangrijke oorzaak hiervoor is de opening van de nieuwe bibliotheek in Leidsche Rijn Centrum, wat gepaard ging met een grote ledenwerfactie. Dit had ook zijn weerslag op de tevredenheid van inwoners van Leidsche Rijn met de bibliotheek in de buurt, die steeg namelijk fors. Maar ook in veel andere wijken groeide de tevredenheid met de bibliotheek. Zowel op stadsniveau als op buurtniveau steeg het aandeel inwoners dat tevreden is. Op stadsniveau kan dit te maken hebben met het stroomlijnen van de openingstijden van de bibliotheek.
Gezondheid
Vaccinatiegraad onder 2- en 5-jarigen groeit licht
Het gaat over het algemeen goed met de Utrechtse jeugd. De meeste kinderen en jongeren zijn positief over hun eigen gezondheid en voelen zich gelukkig (cijfers 2019). De vaccinatiegraad onder 2- en 5-jarigen en HPV-gevaccineerde meisjes neemt licht toe. Er zijn echter ook ontwikkelingen die aandacht vragen. Bijna de helft van de jongeren voelt zich vaak gestrest. Sociaal-economische gezondheidsverschillen zijn soms al op jonge leeftijd zichtbaar, bijvoorbeeld voor overgewicht. Ook laten kinderen en jongeren die opgroeien in eenouder- en co-oudergezinnen een ongunstiger beeld zien dan leeftijdsgenoten die opgroeien bij beide ouders.
Grote gezondheidsverschillen in de stad vormen punt van aandacht
Over het algemeen gaat het goed met de gezondheid van de Utrechters. De meeste volwassenen ervaren hun gezondheid als goed en ontwikkelingen op het gebied van leefstijl zijn stabiel of positief. Punt van aandacht is het aandeel Utrechters met psychische aandoeningen en de grote gezondheidsverschillen tussen groepen inwoners en wijken. Bevolkingsgroepen die hierbij opvallen zijn lager en middelhoog opgeleiden, inwoners met een migratieachtergrond, ouderen en eenoudergezinnen.
Sociale kracht
Aandeel gelukkige en tevreden inwoners is stabiel
Een stabiel aandeel Utrechters is gelukkig en tevreden met zijn of haar leven. Een op de zeven Utrechters ontvangt vanwege gezondheidsproblemen informele hulp, bijvoorbeeld in de huishouding of bij geldzaken en de administratie.
Naar Welzijn & zelfredzaamheid
10% Utrechtse ouders heeft meestal of altijd zorgen over opvoeding
Eén op de drie ouders heeft nooit zorgen over de opvoeding. Voor 10% van de ouders geldt dat zij meestal of altijd zorgen voelen over de opvoeding. Ouders die wel eens hulp vraag over de opvoeding, doet dit vooral bij familie en vrienden. In 2018 hebben de buurtteams jeugd & gezin 8.456 gezinnen ondersteund, dat is 14% van alle Utrechtse gezinnen. Er is sprake van een stabilisering van het aantal ondersteunde gezinnen, maar wel een toename in het aantal klanten per maand. Voor mensen die zich bij een buurtteam aanmelden is meestal binnen een maand gestart met de ondersteuning. Negen van de tien gezinnen gaat zonder professionele hulp verder na afronding van de basishulp van de buurtteams. Verder zien we in 2018 ten opzichte van voorgaande jaren een stabilisering van het totaal aantal unieke jeugdigen dat aanvullende jeugdhulp heeft ontvangen.
Naar Voorzieningen & ondersteuning jeugd
Buurtteams registreren meer klanten per casus
In 2018 hebben de buurtteams sociaal basishulp geboden aan 16.083 klanten in 14.846 casussen. Het aantal casussen is per saldo gelijk gebleven en het aantal klanten per casus gestegen. De gemiddelde wachttijd voor klanten ligt in 2018 op 4,3 werkdagen. Over heel 2018 gaf 86% van de klanten aan zelfstandig verder te kunnen na ondersteuning van het buurtteam. De verhouding tussen het aantal cliënten met hulpaanbod van buurtteams en aanvullende zorg is ongeveer 85% buurtteam en 15% aanvullende zorg. De verhouding blijft hetzelfde, waarbij het aantal bereikte klanten door het buurtteam en het beroep op aanvullende hulp groeien. Vooral het aantal Utrechters met individuele begeleiding stijgt in de afgelopen jaren.
Naar Voorzieningen & ondersteuning volwassenen
Aandeel inwoners dat vrijwilligerswerk doet is stabiel
Het merendeel van de Utrechters ervaart weinig problemen om mee te doen: ze hebben sociale contacten, doen aan (vrijwilligers)werk of gaan naar school, ze zetten zich in voor de buurt of doen aan cultuur en sport. Naarmate de leeftijd toeneemt, neemt de mate waarin Utrechters meedoen af. Een stabiel aandeel inwoners doet vrijwilligerswerk (40%), een op de zeven Utrechters doet dit wekelijks.
Naar Maatschappelijke participatie
Meer Utrechters digitaal vaardig
Het ruime merendeel van de Utrechters gebruikt dagelijks internet. De meeste inwoners hebben weinig problemen met online activiteiten, zoals het opzoeken van informatie, e-mailen en chatten. Het doen van aanvragen of het maken van afspraken bij instanties via de digitale weg kost meer mensen moeite, al is een afname te zien ten opzichte van vorig jaar. Van het aandeel Utrechters dat zich beperkt voelt om internet te gebruiken, is bijna de helft bereid om te leren omgaan met internet.
Vertrouwen in toekomst en in medemens verschilt per wijk
Het maatschappelijk welbevinden van Utrechters blijft stabiel over de jaren. Ongeveer 1 op de 6 Utrechters heeft zich het afgelopen jaar gediscrimineerd gevoeld. Er bestaan grote wijkverschillen in de mate waarin Utrechters hoopvol zijn over de toekomst van de buurt. Daarnaast verschillen Utrechters sterk in de mate van sociaal vertrouwen.
Veiligheid
Criminaliteit voor eerst in jaren toegenomen
De totale criminaliteit is na een jarenlange daling in 2019 voor het eerst weer wat toegenomen. Vooral het aantal fraudemisdrijven steeg aanzienlijk. Ook de overlastincidenten van personen met verward gedrag is toegenomen. Het aantal woninginbraken liet de grootste daling zien.
Naar Criminaliteitsontwikkeling
Veiligheidsbeleving stabiel
De veiligheidsbeleving in Utrecht is al jaren min of meer stabiel. In 2019 ligt het onveiligheidsgevoel in de eigen buurt op 30%. De ervaren jongerenoverlast is vorig jaar afgenomen.
Naar Veiligheidsbeleving & jongerenoverlast
Cultuur
Cultuurdeelname stabiel, maar wel verschillen tussen groepen Utrechters
In 2019 komt de cultuurdeelname van Utrechters, net zoals in 2019, uit op 89%. Ook in de wijken zijn geen opvallende verschuivingen. Er zijn wel duidelijke verschillen tussen groepen. Zo is de cultuurdeelname onder Utrechters met een niet-westerse migratie-achtergrond (77%) lager dan gemiddeld en gaan Utrechters die geen of alleen basisonderwijs hebben gevolgd (62%) minder vaak naar een culturele activiteit. Opvallend is verder de lagere cultuurdeelname onder 65-plussers en met name onder 65-plussers die geen opleiding hebben gevolgd of alleen het basisonderwijs hebben afgerond. Hoewel de cultuurdeelname stabiel blijft, zien we een stijging van de bezoekersaantallen van de Utrechtse musea (+6%), TivoliVredenburg (+10%) en de Stadsschouwburg (+3%).
Utrecht kent relatief veel voorstellingen podiumkunsten
In 2018 is een lichte daling (-2%) van het aantal voorstellingen binnen de professionele podiumkunsten. Dit komt vooral doordat er minder theatervoorstellingen zijn geweest (799 in 2017 tegenover 655 in 2018). Ondanks de lichte daling is het aantal voorstellingen in de podiumkunsten in Utrecht relatief hoog vergeleken met andere steden. Er zijn verschillen tussen de wijken als het gaat om de nabijheid van culturele voorzieningen. Inwoners van Overvecht moeten relatief ver reizen. Vergeleken met inwoners van de G4 hebben Utrechters minder culturele voorzieningen in de nabijheid. Dit geldt vooral voor musea en voorzieningen binnen de podiumkunsten.
Teredenheid Utrechters over culturele voorzieningen in stad groeit gestaag
Door de jaren heen zijn Utrechters steeds iets tevredener geworden over de culturele stedelijke voorzieningen zoals musea, theaters, concertzalen en bioscopen (79% in 2016, 83% in 2019). Culturele buurtvoorzieningen zoals een theaterzaal, buurthuis of oefenruimte wordt door de helft van de Utrechters positief beoordeeld. In de meeste wijken is minder dan de helft tevreden over de culturele buurtvoorzieningen, met de laagste tevredenheid in Zuidwest (35%). De tevredenheid met festivals in de stad is in een jaar tijd gedaald van 78% naar 76%, terwijl de tevredenheid met festivals in de buurt gelijk is gebleven. Utrechters worden in een jaar tijd positiever over kunst in de openbare ruimte in de stad en de buurt.
Naar Tevredenheid culturele voorzieningen
Sport & vrije tijd
Tevredenheid Utrechters over sportvoorzieningen stabiel
Zeven op de tien Utrechters sport maandelijks en 57% geeft aan wekelijks te sporten. De bezettingsgraad van binnen- en buitensportaccommodaties blijft stabiel. Ook de tevredenheid van Utrechters over sportvoorzieningen in de buurt en in de stad is stabiel gebleven ten opzichte van vorig jaar.
Naar Sportdeelname & -tevredenheid
Amelisweerd/Rhijnauwen populairste recreatiegebied nabij stad
Ruim acht op de tien Utrechters recreëren wel eens langer dan twee uur in het groen of aan/op het water. Van de recreatiegebieden om de stad is Amelisweerd/Rhijnauwen het populairst onder Utrechters. Bijna vier op de tien inwoners bezoeken dit gebied het vaakst. Bij buitenrecreatie is wandelen de favoriete activiteit van Utrechters, gevolgd door 'picknicken, luieren, zitten, zonnen'. Utrechters (exclusief Leidsche Rijn en Vleuten-De Meern) maken als zij gaan hardlopen veel gebruik van wegen langs het water als de singel, het Merwedekanaal en de Vecht.
