Participatie

Kwart van de Utrechters maakt een melding over de openbare ruimte

Inwoners kunnen op verschillende manieren beleid, plannen of activiteiten van de gemeente beïnvloeden. Vier op de tien (40%) inwoners heeft in 2021 iets gedaan om het beleid, de plannen of activiteiten van de gemeente te beïnvloeden. Het grootste deel daarvan deed dat door een melding te maken over de openbare ruimte (25%). Dit komt neer op een kwart van alle Utrechters. Waar inwoners precies een melding over maken, is te lezen in het hoofdstuk Staat openbare ruimte.

Een op de vier participeert om de gemeente te beïnvloeden

Een op de vier Utrechters (25%) heeft op een of meerdere manieren geparticipeerd om beleid, plannen of activiteiten van de gemeente te beïnvloeden. Inwoners participeren door het bijwonen van een (digitale) bijeenkomst van de gemeente, het indienen van een klacht of zienswijze, contact met een bewonersgroep zoals het wijkplatform, online mening geven via een vragenlijst of peiling, contact met een raadslid of (wijk)wethouder, of deelname aan een participatietraject.

In participatie zijn verschillen te zien tussen wijken, opleidingsniveaus en leeftijdsgroepen. Zo participeren inwoners uit de Binnenstad (30%) vaker dan gemiddeld en inwoners uit Leidsche Rijn (20%) minder vaak. Ook Utrechters in de leeftijd 30 tot en met 64 jaar (28%) participeren vaker dan gemiddeld. Net als inwoners met een hbo- of wo-opleiding (29%). Als het gaat om voorstanders van inspraak dan blijkt uit De sociale staat van Nederland dat mensen met een lagere opleiding (53%) vaker voorstander zijn van meer inspraak op gemeentelijk en provinciaal niveau dan mensen met een hogere opleiding (37%). Ook aan Utrechters in een kwetsbare positie (panel Meetellen) zijn vragen voorgelegd over meedoen en inspraak, deze informatie is te lezen in het hoofdstuk Zelfredzaamheid.

Een op de drie heeft het idee dat gemeente iets met hun bijdrage heeft gedaan

34% van de inwoners die iets gedaan hebben om beleid te beïnvloeden heeft ook het idee dat de gemeente iets met hun bijdrage heeft gedaan. Een derde (34%) heeft het idee dat de gemeente niets met hun bijdrage heeft gedaan en 33% weet niet wat er met hun bijdrage is gedaan of is niet op de hoogte. Deze percentages zijn over de afgelopen jaren gelijk gebleven. Bewoners in de wijk Zuid (40%) hebben vaker het idee dat er iets met hun bijdrage is gedaan. Ook Utrechters die aangeven goed te kunnen leven van hun inkomen hebben vaker (36%) het idee dat er iets met hun bijdrage is gedaan.

Digitale participatie met DenkMee

In 2021 geeft 5% aan naar een (digitale) bijeenkomst van de gemeente te zijn geweest en heeft 12% online zijn mening gegeven via een vragenlijst of peiling. In 2021 hebben Utrechters ook het participatieplatform DenkMee gebruikt om online hun mening te geven over plannen voor de stad. Inwoners konden hun mening geven over onder meer cultuurparticipatie, locatie middelbare school in Leidsche Rijn/Vleuten-De Meern, recreatie op de Nedereindse Plas en terrassen in de binnenstad. In 2021 werd 14.937 keer gereageerd op peilingen, vragen en scenario’s, over in totaal 15 projecten. DenkMee is een aanvulling op fysieke participatievormen. In 2020 (oktober-december) is er 11.621 keer gereageerd op zeven projecten.

Met name offline participanten willen ook online participeren

Uit de Staat van het Bestuur 2020 blijkt dat er steun is voor digitale alternatieven voor participatie. 6% van de respondenten uit dit onderzoek geeft aan een (online) bijeenkomst van de eigen gemeente zeker te zullen bezoeken en 23% zegt dit waarschijnlijk te zullen doen. De bereidheid tot bezwaar maken tegen concrete plannen of deelname aan een peiling of enquête is zelfs nog iets hoger. Tevens zeggen vooral burgers die op andere manieren al (offline) participeren, dat ze dit ook online willen doen. In 2023 worden nieuwe resultaten van de Staat van het Bestuur verwacht.