Economische ontwikkeling

Sterke economische groei

De Nederlandse economie groeide in 2017 met 3,1%, de hoogste groei in de afgelopen tien jaar. Het CPB verwacht dat de groei doorzet en voorspelt voor 2018 een economische groei van meer dan 3%. Door de aanhoudende hoge groei is er volgens het CPB sprake van hoogconjunctuur. De groei komt door huishoudens die meer te besteden hebben, investeringen in woningen, hogere bedrijfsinvesteringen en de toename van de export.

De volumegroei van het bruto regionaal product (BRP) is een maat voor de economische groei van een regio. De economie van het stadsgewest Utrecht groeide in 2016 met 2,4%. Van de grote steden kenden alleen stadsgewest Amsterdam (3,3%) en de regio rond Eindhoven (2,8%) een hogere groei. In de regio Utrecht leverden net als in de regio Amsterdam de bedrijfstakken advisering en groot- en detailhandel een grote bijdrage in de groei.

Het bruto regionaal product per inwoner ligt in de provincie Utrecht hoger dan landelijk gemiddeld. In 2016 kende de provincie Utrecht een BRP per inwoner van 48.000 euro, landelijk lag het op 41.300 euro per inwoner. Ook in de provincies Noord-Holland, Zuid-Holland en Noord-Brabant ligt het BRP per inwoner hoger dan het landelijk gemiddelde.

Ondernemersvertrouwen in provincie afgenomen

Het ondernemersvertrouwen geeft de stemming van het bedrijfsleven weer op basis van verwachte ontwikkelingen in omzet, personeel en investeringen van het eigen bedrijf, en geeft daarmee de richting aan waarin het BRP zich naar verwachting zal ontwikkelen. Ondernemers in Nederland waren eind 2017 over het algemeen nóg optimistischer over de toekomst van het eigen bedrijf dan een jaar ervoor. In de provincie Utrecht is het vertrouwen vorig jaar iets afgenomen (score 32). Eind 2016 waren ondernemers in provincie Utrecht behoorlijk positief (score 44). Sindsdien verwacht een groter deel van de ondernemers dat hun omzet gaat afnemen, maar er zijn nog altijd meer ondernemers die verwachten dat hun omzet gaat stijgen.

Hoge brede welvaart in provincie Utrecht

De Universiteit Utrecht heeft in samenwerking met de Rabobank een brede welvaartsindicator ontwikkeld. Deze samengestelde indicator bevat de volgende 11 dimensies: gezondheid, milieu, onderwijs, subjectief welzijn, materieel welbevinden, woontevredenheid, de balans tussen werk en leven, veiligheid, banen, sociale connecties en vertrouwen, en maatschappelijke betrokkenheid. De regionale scores over 2016 laten zien dat stedelijke gebieden over het algemeen een lagere brede welvaart kennen dan de rest van Nederland. De provincie Utrecht, één van de 40 regio’s die zijn beoordeeld, staat in 2016 op de 13e plek en scoort daarmee hoger dan het Nederlands gemiddelde. De regio Noord-Drenthe scoort het hoogst op brede welvaart. De regio’s rond Rotterdam, Den Haag en Amsterdam staan op de laagste drie plekken.

Toename aantal bedrijven, veelal zzp’ers, zet door

Het aantal nieuw opgerichte bedrijven en bedrijfsvestigingen is in de gemeente Utrecht al jaren hoog. In 2017 zijn ruim 4.000 nieuwe vestigingen (nieuw bedrijf of nieuwe vestiging van een bedrijf) opgericht, een cijfer dat nog iets hoger ligt dan in voorgaande jaren. De nieuwe bedrijven zijn in ruime meerderheid (88%) vestigingen met 0-1 werkzame personen, voor het grootste deel zzp-bedrijven. Er zijn vorig jaar in Utrecht meer vestigingen met 0-1 werkzame personen bijgekomen dan dat er vertrokken of opgeheven zijn.

Volgens het CBS is het aantal zelfstandigen in Nederland jaren achter elkaar gegroeid, maar groeide het in 2016 niet verder. In alle provincies nam het arbeidsvolume van zelfstandigen af. De landelijke werkgelegenheidstoename in 2016 betrof daarom uitsluitend werknemers.

Toename van snelgroeiende bedrijven in Utrecht

Utrecht heeft circa 580 bedrijfsvestigingen die voldoen aan het criterium van een snelgroeiend bedrijf: een gemiddelde autonome groei van ten minste 20% per jaar over een periode van drie achtereenvolgende jaren, voor bedrijven die aan het begin van de groeiperiode 10 of meer werknemers hebben. In 2016 kan 1,6% van de bedrijfsvestigingen in Utrecht getypeerd worden als een snelgroeiend bedrijf, een groei ten opzichte van 2015 (1,3%). Utrecht heeft na Eindhoven (2,0%) en Rotterdam (1,7%) van de vijf grootste steden het hoogste aandeel snelgroeiende bedrijven.