Samenvatting

Tijdens de coronacrisis is het advies van de overheid om zoveel mogelijk thuis te werken. Het thuiswerken doet een beroep op de digitale vaardigheden van inwoners. Ruim de helft van de leden van het Bewonerspanel maakt in zijn of haar vrije tijd of voor het werk dagelijks gebruik van programma’s of apps om anderen online te ontmoeten. Onder panelleden is het bewustzijn van online risico’s hoog, maar er is minder aandacht voor online privacy.

Veel online ontmoetingen voor vrije tijd of werk

Maatregelen als afstand houden en thuisblijven leiden ertoe dat mensen minder mogelijkheden hebben om elkaar te ontmoeten. Tegenover de afname van de persoonlijke ontmoetingen staat een toename in digitale ontmoetingen, zo zegt het SCP. De toename van digitale contactvormen is een trend die al langer gaande was. Ook is het aantal uren dat mensen digitaal contact hebben toegenomen, van rond de 3,5 uur per week in de jaren 2015-2019 naar ongeveer 4 uur en 15 minuten per week in 2020 (onder degenen die aangeven digitaal contact te hebben).

Aan leden van het Bewonerspanel Utrecht zijn in juni 2020 vragen gesteld over het gebruik van apps of programma's om anderen online te ontmoeten. Uit deze peiling komt naar voren dat ruim de helft (52%) van de respondenten in hun vrije tijd of voor hun werk dagelijks gebruikmaakt van apps of programma's om anderen online te ontmoeten (bijvoorbeeld Teams, Zoom of GoToMeeting). Een kwart maakt hier meerdere keren per week gebruik van en 9% gemiddeld 1 keer per week. 8% maakt nooit gebruik van dergelijke programma's of apps. Panelleden in de leeftijd van 30 t/m 54 jaar maken vaker dan gemiddeld (ruim 57%) dagelijks gebruik van apps of programma's om anderen online te ontmoeten. Van de groep panelleden van 65 jaar of ouder maakt bijna één op de drie (30%) minder dan één keer per week of nooit gebruik van online ontmoeten.

Veel bewustzijn over online risico's, minder over online privacy 

Aan de panelleden zijn daarnaast drie stellingen voorgelegd over de veiligheid van online apps of programma's. 84% van de respondenten geeft aan zich bewust te zijn van de risico's die samenhangen met het gebruik van sommige online chat- en vergaderapps of -programma's. Ruim de helft (55%) van de panelleden checkt voordat zij een programma of app installeren of op een veilige manier wordt omgegaan met persoonlijke gegevens (zoals naam, e-mailadres en wachtwoord). Driekwart van de panelleden gebruikt geen programma's of apps waarvan zij de privacy niet vertrouwen.

2019: Aandeel Utrechters dat moeite heeft met online aanvragen doen neemt af

Het merendeel van de Utrechters van 16 jaar en ouder geeft in 2019 aan geen moeite te hebben met online activiteiten. Zo kunnen ruim 9 op de 10 Utrechters zonder problemen informatie opzoeken en e-mails versturen of chatten. Het doen van aanvragen of het maken van afspraken bij instanties kost meer Utrechters moeite (23%). Wel valt op dat dit is afgenomen van 27% in 2018 naar 23% in 2019. In 2016 en 2017 had een kwart van de Utrechters moeite met het doen van aanvragen. 65-plussers hebben ruim vaker dan gemiddeld moeite met het doen van digitale aanvragen.
 

Kerncijfers

 2017201820192020*
% inwoners dat dagelijks gebruik maakt van internet939494-
% inwoners dat moeite heeft met aanvragen doen252723-
% inwoners dat (bijna) nooit hulp nodig heeft bij gebruik internet838383-
% inwoners dat soms/vaak partner, vriend, familie helpt bij internet504849-

*In 2020 is geen gemeentelijke Inwonersenquête afgenomen. Deze enquête houden we elke twee jaar. In 2022 zijn hiervan nieuwe cijfers beschikbaar.

Bron: Inwonersenquête, gemeente Utrecht

Aandeel inwoners dat moeite heeft om internet te gebruiken voor de volgende activiteiten:*

 2017201820192020
e-mailen, chatten, berichten versturen767-
informatie opzoeken10109-
winkelen (spullen kopen, reizen boeken)121212-
social media (zoals Facebook, Twitter of Instagram)131312-
aanvragen doen of afspraken maken bij organisaties252723-

* Inwoners die aangeven enige moeite te hebben om internet te gebruiken, veel moeite te hebben en aangeven internet niet te kunnen gebruiken voor verschillende online activiteiten zijn samengevoegd tot ‘moeite hebben met’.
Bron: Inwonersenquête, gemeente Utrecht

Aandeel inwoners dat bereid is om tijd vrij te maken om beter te leren omgaan met:*

 2017201820192020
internet9-8 
een mobiele telefoon en/of tablet 9-7 

* De bereidheid wordt gemeten o.b.v. het aantal inwoners dat een oordeel geeft (eens, oneens, neutraal). De categorie “weet niet” is hierbij buiten beschouwing gelaten. 
Bron: Inwonersenquête, gemeente Utrecht

Global Goals dashboard

Utrecht wil een stad zijn waarin gezondheid en leefbaarheid voorop staan. We stoppen daarom energie in een betere kwaliteit van leven voor iedereen. Internationaal leveren we daarmee een bijdrage aan de Sustainable Development Goals (SDG’s). Dat zijn de 17 duurzame ontwikkelingsdoelen van de Verenigde Naties (VN) om samen te werken aan een betere wereld voor iedereen.

Voor Sociale kracht gaat het om de stedelijke doelstellingen Veerkracht en gelijke kansen en Zorg dichtbij en op maat. De SDG’s richten zich op:  

  • Gezondheid en welzijn: Verzeker een goede gezondheid en promoot welvaart voor alle leeftijden.
  • Goed Onderwijs: Verzeker gelijke toegang tot kwaliteitsvol onderwijs en bevorder levenslang leren voor iedereen.
  • Gendergelijkheid: Bereik gendergelijkheid en empowerment voor alle vrouwen en meisjes.
  • Industrie, innovatie en infrastructuur: Bouw veerkrachtige infrastructuur, bevorder inclusieve en duurzame industrialisering en stimuleer innovatie.
  • Ongelijkheid verminderen: Dring ongelijkheid in en tussen landen terug.
  • Duurzame steden: Maak steden en menselijke nederzettingen inclusief, veilig, veerkrachtig en duurzaam. Toegang voor iedereen voorzien tot veilige, inclusieve en toegankelijke, groene en openbare ruimtes, in het bijzonder voor vrouwen en kinderen, ouderen en personen met een handicap.

Naar het dashboard