Arbeidsparticipatie

Werkloosheid in Utrecht verder gedaald

Het werkloosheidspercentage in de gemeente Utrecht daalt al een aantal jaren op rij. Ook in 2019 daalde het werkloosheidspercentage. Deze afname is vergelijkbaar met 2018, maar minder groot dan in de twee jaren daarvoor. 3,5% van de Utrechtse beroepsbevolking heeft geen betaalde baan (ongeveer 7.000 Utrechters), terwijl ze wel direct beschikbaar zijn voor werk en recent naar werk hebben gezocht. Dit percentage ligt iets boven het landelijk gemiddelde (3,4%). Van de vier grote steden heeft Utrecht het laagste werkloosheidspercentage, gevolgd door Amsterdam (4,2%), Den Haag (5,1%) en Rotterdam (5,9%). De definitie van werkloosheid houdt overigens in, dat niet alle bijstandshouders in dit cijfer zijn opgenomen, want een groot deel van de bijstandsgerechtigden is niet direct inzetbaar op arbeidsmarkt.

Daling werkloosheid bij alle leeftijdsgroepen, groei werkloosheid bij middelbaar opgeleiden

Het werkloosheidspercentage daalde voor alle leeftijdsgroepen, het meest in de groep 45- tot 75-jarigen. De groep jongeren (15- tot 25-jarigen) laat een kleinere daling zien dan in het jaar ervoor. Als we kijken naar opleidingsniveaus, dan daalde het werkloosheidspercentage bij de lagere en hogere opleidingsniveaus, terwijl het percentage werklozen met een middelbare opleiding juist groeide (van 5,4% naar 6,2%).

Aantal Utrechters met betaald werk groeit nog steeds

De toename van het aantal Utrechters met betaald werk (loondienst) zet zich door. Deze toename wordt deels veroorzaakt door de bevolkingsgroei, waardoor ook de beroepsbevolking toeneemt. Ook in 2019 hadden ongeveer 7.000 meer Utrechters betaald werk dan een jaar eerder, waardoor de netto-arbeidsparticipatie toenam naar ruim 73%. De netto-arbeidsparticipatie is het percentage inwoners tussen 15 en 75 jaar dat een baan heeft. Dit percentage ligt in Utrecht hoger dan het landelijk gemiddelde (bijna 69%) en hoger dan in andere drie grote steden (Amsterdam 69%, Rotterdam 63,7% en Den Haag 64,9%). In Utrecht is de netto-arbeidsparticipatie het hoogst in de leeftijdsgroep 25 tot 45 jaar (86,6%). In de jongere (15 tot 25 jaar) en oudere (45 tot 75 jaar) leeftijdsgroepen ligt de arbeidsparticipatie lager (voor beiden rond 62,5%).

Steeds meer Utrechters in loondienst

Afgelopen jaar groeide het aantal werknemers van 165.000 naar 170.000 en het aantal zelfstandigen van 30.000 naar 32.000. Als we kijken naar de afgelopen vijf jaar (vanaf 2015), dan zien we dat het aantal zelfstandigen schommelt rond de 31.000 (met een groeipercentage tussen ‑3% en 3%) terwijl het aantal mensen in loondienst gestaag groeit (met een gemiddeld groeipercentage van 3%). Hoewel er ook inwoners zijn die twee banen hebben of loondienst met een zelfstandig beroep combineren, kijkt het CBS naar het zwaartepunt: alleen de categorie waar iemand de meeste uren in werkzaam is telt mee.

Krapte op arbeidsmarkt neemt nog steeds toe

De spanning op de arbeidsmarkt in de regio Midden-Utrecht neemt nog steeds toe, hoewel de spanningsindicator in 2019 minder sterk groeide dan in 2018. Een groeiende spanningsindicator houdt in dat het aantal openstaande vacatures ten opzichte van het aantal kortdurend werkzoekenden stijgt (toenemende krapte). De eerste drie kwartalen van 2019 laten een gemengd beeld zien: in de eerste twee kwartalen van 2019 steeg het aantal openstaande vacatures om vervolgens in het derde kwartaal weer te dalen. Het aantal werkzoekenden ingeschreven bij het UWV daalde gedurende 2019. In oktober van dat jaar waren er bijna 4.000 ingeschrevenen minder dan in oktober 2018 (ruim 47.900 in 2019 ten opzichte van ruim 51.800 in 2018).

Hoe krapper de arbeidsmarkt, hoe moeilijker het voor werkgevers is om aan geschikt personeel te komen. In de regio Midden-Utrecht is de krapte het grootst bij de technische beroepen (spanningsindicator 9,15), waaronder loodgieters en pijpfitters, machinemonteurs, elektrotechnisch ingenieurs en elektriciens en elektronicamonteurs. Ook in de ICT-sector is er grote krapte (spanningsindicator 9,01). Er is een tekort aan databank- en netwerkspecialisten en software- en applicatieontwikkelaars. Hoewel de zorgsector als totaal een minder krappe arbeidsmarkt kent dan de techniek en de ICT, zijn er bepaalde zorgberoepen waar de spanningsindicator ‘zeer krap’ genoemd kan worden. Het gaat dan om mbo-verpleegkundigen en gespecialiseerde verpleegkundigen. Beide beroepen kennen een spanningsindicator van ruim 14.